Onderzoeker Tanja Nijboer ontving deze week de Betto Deelmanprijs 2019 vanwege haar uitzonderlijke verdiensten als neuropsycholoog en haar bijdrage aan het vakgebied van de neuropsychologie in Nederland. Nijboer is verbonden aan het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht en de Universiteit Utrecht. De Betto Deelman prijs bestaat uit een erepenning en een bedrag van 5000 euro.
Nijboer: ‘Het is een eer en een heel grote verrassing. Ik ben ontzettend blij met deze erkenning als onderzoeker en neuropsycholoog en de herkenning van de tekorten in het huidige neuropsychologisch werk, vanuit het eigen vakgebied. In ons onderzoek staat ‘beter meten’ centraal. We merken dat vragen en klachten van patiënten niet altijd, of zelfs met grote regelmaat helemaal niet kunnen worden beantwoord of verklaard door het diagnostisch onderzoek. Mensen ervaren na bijvoorbeeld een beroerte problemen bij de weg vinden of boodschappen doen, maar dat blijkt vervolgens niet uit de cognitieve tests. Dat is eigenlijk ook niet raar, want het huidige neuropsychologisch onderzoek gaat uit van ideale omstandigheden, niet de uitdagingen zoals je die als patiënt in het dagelijks leven tegenkomt. Die dynamiek, complexiteit en tijdsdruk moeten we op de een of andere manier zien toe te passen in onze tests. Met de technologische vooruitgang zijn hier gelukkig heel veel mogelijkheden voor.’
Boodschappen doen
Nijboer maakt gebruik van computertests en virtual reality simulaties. Vooral met dat laatste kun je hele werelden nabouwen waarin mensen bijna normale dingen moeten doen, zoals autorijden of boodschappen doen. Een voorbeeld is de virtuele supermarkt. ‘Patiënten vinden het leuk, dat horen we veel terug. De motivatie om dit soort tests te doen ligt wat hoger dan bij het onthouden van een woordenlijst of het natekenen van een figuur. Het is nu nog onderzoek, maar ons doel is om uiteindelijk onze simulaties echt te gebruiken in de ziekenhuizen zodat we de diagnostiek verbeteren en vragen en klachten van patiënten beter kunnen beantwoorden.’
Samenwerking
Nijboer werkt met een team bestaande uit promovendi en heel veel studenten, vanuit verschillende opleidingen: neuropsychologie en neuroscience and cognition, maar ook studenten geneeskunde, artificiële intelligentie, mathematica en informatica. Ook werkt ze veel samen met collega’s van de afdelingen revalidatiegeneeskunde, neurologie, psychiatrie, traumatologie/traumachirurgie en IC. Haar werk bij de Universiteit Utrecht combineert ze met een functie als senior onderzoeker bij het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht. ‘De combinatie is geweldig, het één kan niet zonder het ander. Bij de afdeling Revalidatie van het UMC Utrecht en De Hoogstraat krijg ik mee waar de uitdagingen zitten op het gebied van diagnostiek. Ik heb daar als onderzoeker oplossingen voor, omdat ik vanuit de cognitieve psychologie weet hoe we genuanceerd en betrouwbaar kunnen meten. Andersom is het meer dan fantastisch als ons fundamentele gedragswetenschappelijke werk echt de patiëntenzorg verbetert.’
Virtuele speelgoedwinkel
Wil je haar onderzoek financieel steunen? Nijboer werkt momenteel aan een virtuele speelgoedwinkel, die ingezet zal worden om cognitieve vaardigheden na hersenletsel bij kinderen in kaart te kunnen brengen. Ook bij kinderen is een goede diagnostische test heel belangrijk.
