De klinische kinderafdeling van Rijndam Revalidatie is als eerste kinderafdeling in Nederland afasievriendelijk. Alle zorgprofessionals van de afdeling zijn opgeleid om met kinderen met taal en communicatieproblemen te kunnen communiceren. De fysieke omgeving is ook afasievriendelijk ingericht met plaatjes en pictogrammen. “Dat kinderen een kwetsbare patiëntengroep zijn, weten we. Maar wat als taal voor het kind niet (meer) vanzelfsprekend is? Het hele zorgproces is afhankelijk van taal. Als een kind niet begrepen wordt, is dat heel frustrerend en als hij of zij niet kan lezen en schrijven is dat extra uitdagend.” Denise Koeken, logopediste op de kinderafdeling bij Rijndam Revalidatie maakte de frustraties die voortkomen uit kinderafasie van dichtbij mee. Samen met logopedist en collega Marjolijn Priest heeft zij de communicatiecursus Con-tAct gevolgd en vervolgens de zorgprofessionals van de kinderafdeling getraind.
De training Con-tAct is oorspronkelijk gericht op communicatie met volwassen afasiepatiënten. De twee logopedistes van Rijndam hebben deze training echter herschreven naar de doelgroep kinderen. Om de kinderafdeling afasievriendelijk te maken hebben de twee logopedistes van Rijndam een vertaalslag gemaakt volwassene naar kind. Zij hebben hiervoor zelf trainingsmateriaal ontwikkeld.
Beeld is een essentieel onderdeel bij de communicatie met de jonge afasiepatiënten. Denise Koeken en Marjolijn Priest hebben gebarentaal ingezet, net als het gebruik van verschillende kleuren. Daarnaast wordt er nu meer getekend i.p.v. geschreven om onderwerpen duidelijk over te brengen. De inrichting van de afdeling is ook aangepast en verrijkt met afasievriendelijke pictogrammen en plaatjes.
De logopedistes van de kinderafdeling van Rijndam werken nauw samen met klinisch linguïsten en vormen samen het kinderafasie expertise team van Nederland. Uit het hele land komen patiënten en zorgprofessionals naar Rijndam voor advies bij kinderafasie. Er wordt nu een training ontwikkeld door het kinderafasie expertise team van Rijndam om zorgprofessionals in Nederland kinderafasievriendelijk te maken. “Alle publieke gebouwen zijn rolstoelvriendelijk, het is hoog tijd dat ze ook afasievriendelijk worden”, vindt Denise Koeken, logopediste bij Rijndam.
Een taal- of communicatiestoornis kan ontstaan na een hersenletsel als gevolg van bijvoorbeeld een beroerte of een ongeluk. Het komt meestal voor bij volwassenen, maar soms ook bij kinderen. Bij deze kinderen ontwikkelde de taal zich normaal, maar door het hersenletsel zijn er plotseling taalproblemen. Het kind kan bijvoorbeeld niet meer op het goede woord komen of spreekt de woorden verkeerd uit. Dit heet afasie. Afasie bij kinderen is zeldzaam en kan veel verschillende oorzaken hebben.
Con-tAct is ontwikkeld door Oostveen, Berns, Jünger, 2018.
