Frank Jonker promoveerde aan de Vrij Universiteit, Faculteit der Gedrags- en Bewegingswetenschappen. Uit zijn promotieonderzoek blijkt dat het ontwikkelen van een klinische test een goede aanvulling is voor de klinische praktijk.
Schade aan de prefrontaalkwab – het voorste deel van de hersenen - inclusief de orbitofrontaalkwab (OFC) veroorzaakt sociale gedragsproblemen zonder executieve functiestoornissen. Daarnaast blijk dat een gebrek aan empathie door prefrontaal hersenletsel niet per definitie gekoppeld is aan deze sociale gedragsveranderingen. De onderlinge verhoudingen tussen verschillende cognitieve testen, gebrek aan ziekte-inzicht (op eigen gedragsverandering), de specifieke locatie van het letsel in de OFC en een gemis aan empathie zijn factoren die meespelen in het niet vinden een relatie tussen executieve functiestoornis en gedragsveranderingen. De ontwikkeling van een klinische test die de kern functie van de OFC meet zou een belangrijke aanvulling zijn voor de klinische praktijk. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Frank Jonker.
De veronderstelling in de neuropsychologie is dat executieve functies - denkprocessen die nodig zijn om activiteiten te plannen en aan te sturen - deels verantwoordelijk zijn voor gedragsstoornissen na frontaal letsel. Jonker: “In de klinische praktijk zijn er gevallen waarbij dit niet opgaat, er is wel sprake van forse gedragsveranderingen- en of psychiatrische stoornissen zonder executieve functie stoornissen. Het gaat hier dan om specifiek letsel aan de prefronaalkwab, de orbitofrontaalkwab (OFC), een gedeelte van de hersenen waar functies zitten die niet met standaard neuropsychologische testen wordt gemeten.”
Schade aan de OFC geeft een breed scala aan gedragsveranderingen; o.a. ontremd gedrag, obsessief compulsief, antisociaal gedrag, . De kernfunctie van deze gedragsveranderingen is het niet kunnen aanpassen of corrigeren van het gedrag op basis van sociaal emotionele signalen.. Het niet kunnen inleven en of begrijpen van de emoties van de ander wordt geassocieerd met sociale gedragsproblemen. Daarom zouden sociaal cognitieve testen standaard moeten worden toegevoegd aan een neuropsychologische testbatterij. Bovendien blijkt dat de prevalentie van hersenletsel in de forensische setting vele male groter is (30%) in vergelijking met de normale populatie (6% ). Dit maakt dat bijvoorbeeld agressie en of antisociaal gedrag verklaard kan worden uit eventueel prefrontaal hersenletsel. De resultaten van dit proefschrift zijn van belang voor de forensische psychiatrie. Lees het op de website van de VU.
