Op de laatste dag van vorig jaar lazen we een artikel op de website van RTL Nieuws. Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie en Pieter Roelfsema, directeur van het Nederlands Herseninstituut leggen uit wat er allemaal in je hersens gebeurt bij het opslaan van informatie, het zich herinneren. Welke verschillen er zijn tussen positieve en negatieve herinneringen en welke rol emoties daarin hebben. Het jaar 2020 was immers op verschillende manieren een bijzonder jaar.
Je baan kwijt, eenzaamheid of het verliezen van een dierbare: de term 'corona' wordt boven alles gekoppeld aan verdriet en stress. Hoe slaan we dit – voor velen – rampjaar op in onze hersenen en hoe zorgen we ervoor dat we nog wel een beetje positief 2021 ingaan? "We weten dat sars-pandemieën gepaard gaan met stemmingsproblematiek, inactiviteit en passiviteit." Wie herinnert zich niet zijn eerste kus, eerste baan, eerste geliefde of het eerste lachje van je kind? "Alles waar emotie bij komt kijken, herinner je beter. Of dingen die voor het eerst gebeuren", zegt Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie. "Veel belangrijke eerste dingen hebben grote impact. En deze groeven zich diep in je geheugen, omdat daar meerdere hersennetwerken bij betrokken zijn." Technisch gaat dat zo in zijn werk: "Vooral de zogenoemde amandelkern is sterk betrokken bij emoties. Deze zit samen met de hippocampus in je 'geheugencircuit' en zorgt voor die emotionele lading, die je helpt bij het herinneren van een gebeurtenis. Daarbij blijven negatieve dingen niet per se beter hangen dan positieve dingen, het gaat om hoe diep de emotie zit."
"Wordt er een emotie opgeslagen, dan ontstaan er nieuwe verbindingen in de hersenen die daarop reageren, samen met specifieke hersenstructuren. Bij positieve gebeurtenissen komt dan dopamine vrij, wat zorgt voor een plezierig gevoel", legt Pieter Roelfsema, directeur van het Nederlands Herseninstituut, uit. Gebeurt er iets negatiefs, zoals de coronacrisis waar we dit jaar volop in zaten, dan reageren de hersenen daar anders op. Roelfsema: "Bij een negatieve gebeurtenis ontstaan verbindingen in de hersenen als reactie op een bepaald concept. In dit geval bestaat dit concept uit termen als 'corona', '2020', 'crisis', et cetera. Begrippen die verwant zijn aan de coronacrisis van het afgelopen jaar, waardoor bepaalde cellen worden geactiveerd die negatieve emoties oproepen. Dit zie je dan ook terug in de bedrading van onze hersenen."
Hoewel er veel bekend is over stofjes die vrijkomen bij positieve emoties, weten we minder over de stofjes die vrijkomen bij negatieve emoties. "Wel weten we dat als er iets teleurstellends of verdrietigs gebeurt, er mínder dopamine wordt aangemaakt in de hersenen, wat ervoor zorgt dat je je minder of niet blij voelt. Hierdoor zou je sneller depressief of ongelukkig kunnen worden", zegt Roelfsema. Lees het hele artikel op de website van RTL Nieuws.
