ADO-voetballer Rianne Schorel kampte na een verwaarloosde hersenschudding lang met ernstige klachten.
Met een boek waarschuwt ze andere sporters. ,,Als ik goed was geholpen, dan had genezing niet zo lang geduurd."
Het gebeurde pas geleden nog. Rianne Schorel (34) stond langs een voetbalveld, zag een voetbalster hard met haar hoofd tegen de grond klappen, opkrabbelen en weer doorspelen.
,,Nee, dacht ik, zo moet het dus niet.''
Het is, weet ze, wat elke sporter wil én doet: opstaan en hup, weer doorgaan.
Maar daar is je brein te waardevol voor. ,,Dat besef je pas als het niet goed meer functioneert.
Je hoofd, het bestuurt alles. En als het dat niet meer doet, pfoee, dat is zo beangstigend.''
Als iemand kan weten hoe beangstigend, dan is het Schorel wel.
Op een koude februari-avond in 2008 is ze de spits van het vrouwenteam van ADO Den Haag in de wedstrijd tegen AZ.
Voetbal is haar passie, een meisjesdroom is uitgekomen.
Ze speelt in de net opgerichte vrouweneredivisie. Er ligt ook een uitnodiging voor het Nederlands elftal op haar te wachten.
Totdat ze in de wedstrijd tegen AZ in de lijn van een schot belandt en de bal haar hard op het hoofd raakt.
Ze ziet sterretjes, is duizelig en misselijk. Maar speelt verder. De volgende dag traint ze weer.
Een dag daarna speelt ze weer een wedstrijd. Niemand houdt haar tegen. De medische staf niet. De trainer niet. En Rianne zichzelf ook niet.
Als na vier dagen de fluittoon nog niet uit haar hoofd is verdwenen en haar evenwicht verstoord blijft, gaat de Bleiswijkse toch naar de huisarts.
Dezelfde dag constateren ze in het ziekenhuis: een hersenschudding en een whiplash.
Rust, het gebruikelijke medicijn tegen een hersenschudding, helpt niet meer.
Zes weken zit de ooit zo energieke voetbalster in een donkere kamer, met oordopjes in.
Maar de barstende hoofdpijn, de waas voor haar ogen en de zoem in haar oren blijven.
Negen zware jaren volgen. Het verwaarlozen van haar hersenschudding heeft tot hersenletsel geleid.
Rianne, tot dan toe altijd een vrolijke vrouw, verdraagt geen geluid meer, geen mensen, haar brein stuurt haar armen en benen niet goed meer aan, ze belandt in een sociaal isolement.
De blessure aan haar brein schopt haar emoties in de war.
Soms klautert ze op. Haar passie voor voetbal drijft haar zelfs weer het veld op, het leidt uiteindelijk tot nog twee hersenschuddingen, pijn, een depressie en uiteindelijk zelfs een zelfmoordpoging.
,,Ik had geen wilskracht meer. Ik had het gevoel alsof ik helemaal vastzat en had geen idee hoe ik eruit moest komen.''
Tweelingzus Nanja komt bij haar wonen om te voorkomen dat het nog een keer gebeurt.
De oplossing ligt uiteindelijk in Amerika, waar meer kennis is over hersenschuddingen en het bijhorende letsel.
Schorel leert trucjes om om te gaan met 'mild traumatisch' hersenletsel en hertraint haar brein in het Eisenhower Center in Michigan.
,,Samen met voormalige NFL-spelers, van die hele grote American Footballjongens.''
Nu is ze bijna hersteld, vertelt ze in het huis van haar ouders in Bleiswijk.
,,Ik ben soms nog een beetje trager in dingen, daar volg ik nog een laatste therapie voor.
Maar ik kom eruit.'' Tweelingzus Nanja kijkt haar trots aan. ,,Ik had vorig jaar niet verwacht dat ze hier nu zo zou zitten.''
Haar leven is nu in de VS, waar ze voor de Eisenhower Clinic werkt. Daar schreef ze ook haar boek Leven met mijn hersenschudding.
Ze wil andere sporters, maar ook elftalbegeleiders en medici ermee waarschuwen: wees alert! Herken een hersenschudding en ga er niet lichtzinnig mee om.
Op de website breintrauma.nl hebben de zussen medische informatie verzameld: per jaar lopen 85.000 mensen in Nederland hersenletsel op,
in 85 procent van die gevallen gaat het om licht letsel: een hersenschudding.
Rianne: ,Als ik goed was geholpen, dan had genezing niet zo lang geduurd. Ik wil niet dat anderen moeten doormaken wat ik heb doorgemaakt. Ik wil dat ze hun sport kunnen blijven beoefenen.''
Haar boek werd onlangs gepresenteerd in het KNVB Medisch Centrum in Zeist.
Na de presentatie is er een paneldiscussie over hersenletsel bij sporters. ,,Ik wil daarover blijven vertellen, ik hoop dat mijn verhaal anderen helpt.''
