“Iedereen heeft wel wat toch?” Een zin die ik vaak te horen krijg als ik probeer uit te leggen dat ik een handicap heb. Bijvoorbeeld als ik vertel waarom ik oordoppen in doe in een drukke omgeving om zo de prikkels te verminderen. Of als ik erg moe ben en een afspraak moet afzeggen of een avond abrupt af moet breken. Alsof mijn handicap er niet is als deze niet zichtbaar is. Begrip tonen lijkt af en toe lastig, ook al is het goed bedoeld.
Mijn beperking is onzichtbaar
Door een verkeersongeluk heb ik een aantal jaren geleden hersenletsel (NAH) opgelopen, maar door letterlijk geluk bij een ongeluk zie je hier bij mij nagenoeg niets van. Ik mis immers geen arm of been en heb ook geen grote zichtbare littekens of een raar loopje. Niet dat ik jaloers ben op de mensen die dat wel hebben, maar het maakt het voor mij een stuk lastiger om uit te leggen wat er aan mij ‘mankeert’. Zeker als het gaat om contacten die je niet vaak genoeg ziet of spreekt om meteen zoiets intiems als mijn hersenletsel mee te delen.
Flinke last
‘Maar wat mankeert er dan eigenlijk aan je?’ NAH is een verschijnsel dat voorkomt in alle soorten en maten. Eigenlijk is geen enkel geval hetzelfde. Bij mij uitten de gevolgen van mijn hersenletsel zich voornamelijk in een slecht geheugen, een lage energiebalans, moeite met concentreren en een flinke prikkelgevoeligheid. Dat zijn nogal wat dingetjes die zich op het eerste gezicht niet meteen openbaren. Maar wanneer ze dat wel doen, heb ik er toch behoorlijk last van.
Ogenschijnlijk fit
Dat brengt me af en toe in een flinke spagaat. Ik ben hartstikke blij dat ik op het eerste gezicht gewoon mee kan doen in de maatschappij. Maar zodra mijn beperking zich openbaart, dien ik hier toch zelf goed rekening mee te houden. Van die ogenschijnlijk fitte jongeman verander ik in een oude vent en dien ik constant uit te leggen waarom ik bepaalde keuzes maak. Deze situaties komen voor in het dagelijks leven op het werk of gewoon thuis of op straat en ook ik zit er natuurlijk niet op te wachten. Maar toch stuit ik af en toe op onbegrip.
Een beetje lief doen
Daarom ben ik ook de laatste die lacherig doet als iemand vertelt over zijn of haar burn-out klachten, chronische pijn of andere aandoeningen die niet op het eerste gezicht zichtbaar zijn. Blijkbaar dien je eerst zelf iets soortgelijks mee te maken om je bewust te zijn van het leed van een ander. Ook al is dat leed niet direct zichtbaar. De oplossing die ik graag aan zou dragen voor omgang met dit onzichtbaar leed is elkaar wat meer te geloven in plaats van alles in twijfel te trekken. Ga het gesprek met elkaar aan en vraag hoe jij de situatie van de ander comfortabeler kan maken. Een beetje lief doen tegen elkaar, daar hebben we allemaal het meest aan, toch?
Lees meer over het hebben van onzichtbare beperkingen op: Jezietmaardehelft.nl.
Erik Welleweerd
Erik is content manager bij HandicapNL en schrijft stukjes, blogs en social media posts. In zijn vrije tijd is hij een fervent voetballiefhebber; babbelt hij graag over de films die hij gezien heeft en is hij hard op weg om pub quiz kampioen te worden.
Bekijk alle artikelen van Erik Welleweerd
