Een hersenschudding schopte de voetbaldroom van voormalig ADO-spits Rianne Schorel (35) aan duigen. Nu traint ze anderen hoe ze hun hersens na letsel snel fit krijgen. Volledig hersteld runt Rianne Schorel met tweelingzus Nanja hersentrainingscentrum Move The Brain. ,,Herstel kan zo veel sneller, weet ik nu.” Een korte blik op voormalige topvoetbalster – ontspannen houding, twinkelende blauwe ogen – zegt genoeg. Hier zit een gelukkige vrouw. ,,Het gaat heel goed”, zegt Rianne zelfverzekerd. ,,Ik ben nu zelfs gelukkiger dan voor mijn hersenletsel.” Ze komt van ver. Tijdens een wedstrijd met haar team ADO Den Haag tegen AZ in de winter van 2008 raakte de voetbal haar hard op haar hoofd. ,,Ongeveer hier”, zegt ze wijzend op een plek tussen haar voorhoofd en blonde kruin. Ze was een kleine 20 seconden buiten bewustzijn. ,,Iedereen verzekerde me dat er niks aan de hand was, dus ik maakte me geen zorgen.”
’s Avonds reed ze nog wel tegen de auto van haar vader aan en was ze misselijk. Dat trekt wel weg, dacht ze. Niets was minder waar. Na een paar dagen doormodderen op het voetbalveld – ,,al mijn coördinatie was weg” – hield ze een paar weken rust. Zonder resultaat. Mei 2008 meldde ze zich ziek.
Zwaar overprikkeld verpieterde ze anderhalf jaar lang in haar studiootje van 25 vierkante meter in Kootwijkerbroek. Televisie, telefoon; alles was te veel. Na haar onvolledig herstel kreeg ze op het veld nóg twee hersenschuddingen te verduren. Die laatste keer, een hoofd-tegen-hoofdbotsing, was de genadeklap. ,,Ik kon alleen nog maar breien en tekenen.” Haar hersenletsel werd gebagatelliseerd.
,,Ik kon goed praten over mijn klachten en heb een vrolijke aard. Komt wel weer goed met die meid, dacht iedereen. Alleen mijn zus wist hoe slecht het met me ging.” Het revalidatiecentrum stuurde haar weg. Ze zou te depressief zijn voor een behandeling. Ongelovig: ,,Terwijl mijn klachten die depressie veroorzaakten!” Tijdens haar donkerste dagen deed ze in 2013 een zelfmoordpoging. Haar tweelingzus Nanja trok geschrokken bij haar in.
Een Amerikaanse neuroloog zette Rianne twee jaar later in de Verenigde Staten op een fiets en overtuigde haar ervan dat hersenen wel degelijk kunnen herstellen, mits je die traint. ,,’‘Je hersenen zijn gereset, maar niet goed opgestart’, zei hij.”
Later vloog Nanja over; zij werkte al ruim twintig jaar in de gezondheidszorg. Samen met wetenschappers trainde ze Riannes brein met neurofeedback, een methode om de hersenen nieuwe verbindingen te leren leggen. Rianne: ,,Vergelijk het met een alternatieve route zoeken als de standaardweg is afgesloten.”
Dat kan ogenschijnlijk heel simpel. De patiënt kijkt bijvoorbeeld naar een filmpje of een videospelletje. Negentien meetpunten op het hoofd controleren de over- of onderactiviteit van verschillende hersengebieden. Wanneer specifieke gebieden de juiste mate van activiteit vertonen, wordt de patiënt beloond met een betere score in het spelletje, of een aanvankelijk haperende film speelt weer soepel af.
Move the brain
In combinatie met therapie, sport en voedingsadvies ging Rianne met sprongen vooruit. ,,Het voelde alsof de gordijntjes in mijn hoofd weer opengingen.” Nanja: ,,Al vanaf week 1 zag ik dat ze emotioneel stabieler werd; de paniek verdween. In de weken daarna werd ze ook socialer en verbeterden haar informatieverwerking en lichaamsbeheersing. Rianne werd weer Rianne.” Herstel hoeft dus helemaal niet zo lang te duren, dacht Rianne toen. Als proef opende ze daarom vorig jaar met Nanja het trainingscentrum Move The Brain, dat gespecialiseerd is in neurofeedback. Samen met een tiental therapeuten, trainers en coaches behandelden ze tot nu toe vijftig mensen. Bij twee van hen bleek de training niet volledig aan te slaan. Tot nu toe behandelt Move The Brain vooral langdurige hersenschuddingen (pcs of postcommotioneel syndroom), adhd, burn-outs en focus- en concentratieklachten.
Dat er met neurofeedback gemengde resultaten worden geboekt in Nederland, wijten de zussen aan de lage frequentie van de trainingen, vaak maar eens per week. Hersenen zijn als spieren: die moet je regelmatig trainen, stellen ze.
Nanja: ,,In de sportschool boek je toch ook pas resultaat met meerdere trainingen per week?” Rianne gunt iedereen het mooie resultaat dat zij boekte. ,,Vroeger draaide alles om voetballen, mijn nieuwe levensdoel is mensen helpen.”
Tekst: Virginia Groenendijk
