Kinderen die met licht hersenletsel op de spoedeisende hulp belanden, krijgen te vaak onnodig een CT-scan. Gevolg is dat kinderen overbodig worden belast met röntgenstraling. Ook zijn de zorgkosten hoger dan nodig. Dat blijkt uit onderzoek onder 1002 kinderen in vijf Noord-Hollandse ziekenhuizen (Spaarne Gasthuis, OLVG locatie Oost, Dijklander ziekenhuis, Noordwest Ziekenhuis en Tergooi) en het Flevoziekenhuis.
Van commode gerold
„Deze kinderen zijn van de commode gerold, van de fiets gevallen of gebotst op het sportveld; de huis-tuin-en-keukenongelukken. In Nederland gaat het om wel 12.000 kinderen per jaar op de spoedeisende hulp”, zegt kinderarts en onderzoeksleider Frans Plötz van Tergooi.
„Een CT-scan is een fantastisch hulpmiddel om te kijken of er letsel in het hoofd is. Natuurlijk is een zorgvuldige afweging nodig; je wilt absoluut niks missen. Maar de letsels die we op de CT-scans zagen, waren zeer gering en vaak was een scan achteraf niet nodig geweest.”
Volgens het RIVM is het totale aantal CT-scans in Nederland enorm gestegen. Van 600.000 in 2002 naar 1,2 miljoen in 2010.
„De kans is erg klein, maar bij een onontwikkeld brein zou je op later een hersentumor kunnen ontwikkelen. Op grond van oudere literatuurgegevens is het risico geschat op 1 extra geval van kinderkanker per 1.400 verrichte CT-scans van het hoofd.”
Artsen kunnen laagdrempelig een CT-scan uitvoeren. „Omdat de Nederlandse richtlijn op verschillende manieren is te interpreteren. Een keer braken, terwijl het kind zich inmiddels alweer kiplekker voelt, kan een indicatie zijn voor een scan.”
Nieuwe richtlijn
De onderzoekers pleiten voor een nieuwe richtlijn. „We denken dat we het aantal CT-scans kunnen terugbrengen als we de Amerikaanse richtlijn toepassen op de Nederlandse situatie. Die heeft een betere risico-inschatting en objectieve criteria.” Het onderzoek werd in Tergooi opgestart door Nicky Niele, kinderarts in opleiding. De resultaten zijn gepubliceerd op Acta Paediatrica. Frans Plötz: ,,Altijd bezig zijn met ’hoe kunnen we in de kindergeneeskunde de zorg verder verbeteren’, daar gaat het om, dat vind ik mooi.”